Iedereen heeft geprofiteerd van de huizenmarkt. Nu deze tot stilstand is gekomen moeten we op zoek naar een oplossing. Daarbij kijken we vooral naar de overheid en de banken. Terecht, maar wat kunnen huizenbezitters zelf doen?
Onderzoek naar stijgende huizenprijzen
Gisteren verscheen het rapport van de Tweede Kamercommissie die onderzoek deed naar 20 jaar van stijgende huizenprijzen. Hierin wordt pijnlijk duidelijk hoe en waarom de woningmarkt tot stilstand is gekomen. Het rapport sluit af met een set aanbevelingen voor de overheid. Ook de banken hebben hun conclusies getrokken. Wat kunnen consumenten doen?
Iedereen profiteerde
Het rapport geeft een goed beeld van de huizenmarktzeepbel die is ontstaan:
- In de jaren ’95 tot ’08 stijgt de welvaart. Hierbij past ook een grotere mooiere woning. De maandlasten zijn laag door de hypotheekrenteaftreken de lage hypotheekrente. Bij de verkoop van woningen worden flinke winsten gemaakt. Kortom huizenbezitters profiteren gunstige fiscale regels en de stijgende huizenprijs.
- Kopers nemen steeds meer risico. Rond 2008 is het mogelijk om 5 keer het jaarinkomen te lenen en een hypotheek te nemen van 120% van woningwaarde. Dit wordt door banken mogelijk gemaakt en zelfs gestimuleerd. Zij komen met nieuwe hypotheekconstructies waarmee optimaal geprofiteerd kan worden van de hypotheekrenteaftrek. Deze tophypotheken vinden gretig aftrek.
- De overheid neemt de waarschuwingen voor een overspannen woningmarkt niet serieus. In plaats van zorgen over de grote risico’s en miljarden aan hypotheekrenteaftrek is er sprake van optimisme. Gemeente, project ontwikkelaars en bouwbedrijven speculeren mee door schaarste te creëren. De overheid en bouwend Nederland maken flinke winsten door minder te bouwen dan waar behoefte aan is.
Toen was het crisis
De crisis maakte een einde aan de oneindige stijging van de huizenprijs.
- De economische crisis heeft Nederland overvallen. Consumenten hebben minder te besteden, banken hebben het moeilijk en de overheid moet bezuinigen. Een belangrijke zekerheid, de stijging van de huizenprijs, valt weg. De huizenmarkt komt tot stilstand.
- Als reactie spreken banken en overheid af dat de leennormen strenger worden. In verhouding tot het inkomen mag minder geleend worden en ook mag de lening niet hoger zijn dan de woningwaarde. Na jaren van discussie wordt ook de hypotheekrenteaftrek beperkt. Kopen wordt moeilijker waardoor de huizenmarkt verslechterd.
- Ondertussen ziet de huizenbezitter de prijs van de woning verder dalen, terwijl de hypotheek hetzelfde blijft. Hun huis staat onder water. In Nederland zitten meer dan een miljoen huishoudens in deze situatie. Bij (gedwongen)verkoop hebben zij een restschuld (gemiddeld € 60.000,-).
Wat nu?
Iedereen heeft geprofiteerd, maar ook zijn lesje voor de toekomst geleerd. Banken worden strenger, al dan niet gedwongen door de overheid. De overheid stimuleert aflossen en bouwt de hypotheekrenteaftrek langzaam af. Maar wat kan de huizenbezitter doen?
Kijk kritisch naar uw huidige hypotheek
- Is uw hypotheek voor het grootste deel aflossingsvrij (meer dan 50%)?
- Is de vermogensopbouw van uw hypotheek onzeker (beleggingsconstructie)?
- Is uw hypotheek hoger dan de woningwaarde?
Is het antwoord op één van bovenstaande vragen ja? Dan is het verstandig om uw hypotheek te wijzigen. U kunt uw hypotheek gaan aflossen of kiezen voor een hypotheekproduct met een gegarandeerde vermogensopbouw. Lees meer over het omzetten van uw hypotheek.
Kijk realistisch naar de huizenmarkt
De woningmarkt is een echte kopersmarkt geworden en dit biedt kansen. U heeft een ruime keuze en een woning is ook nog eens betaalbaar. Door realistisch te kijken zijn ook de risico’s beperkt.
- Kies bijvoorbeeld voor een woning waarin u met plezier voor langere tijd kunt wonen.
- Bedenk ook dat niet alleen de prijs van uw woning is gedaald ook die van uw droomhuis.
- De actuele hypotheekrente is historisch laag.
Wanneer er weer beweging komt in de verkoop van woningen, zal ook de huizenprijs herstellen. Lees meer over uw kansen op de woningmarkt.
