Een studieschuld en tóch je eerste huis kopen? Dat kan zeker. Maar houd er wel rekening mee dat je met een studieschuld minder kunt lenen voor je hypotheek.
Gelukkig zijn de regels in 2024 en 2025 iets soepeler geworden: banken kijken nu vooral naar de maandlasten van je studieschuld, in plaats van naar het oorspronkelijke leenbedrag.
In dit artikel lees je precies hoe het werkt én hoe je slim kunt omgaan met je studieschuld om je kansen op een hypotheek te vergroten.
In het kort
Een studieschuld verlaagt je maximale hypotheek.
Sinds 2024 kijken banken naar de daadwerkelijke maandlasten die je betaalt aan DUO.
Hoe hoger de maandlast, hoe minder je kunt lenen.
Verzwijgen van je studieschuld is geen optie. Het is verplicht om deze te melden.
Slim extra aflossen kan je hypotheekruimte vergroten, maar timing is belangrijk.
Maximale hypotheek berekenen?
Vind de laagste rente voor jouw situatie. Of je nu je eerste woning wil kopen, toe bent aan de volgende stap, overwaarde wilt opnemen of oversluiten met de laagste maandlasten
Inhoudsopgave
- Hypotheek met studieschuld: hoe werkt het?
- Hoeveel minder kun je lenen met een studieschuld?
- Moet je je studieschuld melden bij je hypotheekaanvraag?
- Slim omgaan met je studieschuld: tips voor een hogere hypotheek
- Veelgestelde vragen over hypotheek en studieschuld
- Conclusie: zo vergroot je je kansen op een hypotheek
Hypotheek met studieschuld: hoe werkt het?
Met een studieschuld kun je nog steeds een hypotheek krijgen. Wel heeft je schuld invloed op hoeveel je maximaal mag lenen. Banken kijken namelijk naar je financiële ruimte: hoeveel van je inkomen blijft er over voor je hypotheeklasten, nadat je je studieschuld en andere vaste lasten hebt betaald?
Sinds 2024: maandlasten tellen, niet oorspronkelijke schuld
Tot en met 2023 hielden hypotheekverstrekkers standaard rekening met het oorspronkelijke bedrag van je studieschuld. Sinds 2024 is dit veranderd: banken kijken nu naar het daadwerkelijke maandbedrag dat je aan DUO betaalt voor rente en aflossing.
Dit is gunstig voor wie al (gedeeltelijk) heeft afgelost op de studieschuld, of een lage rente heeft. Je maandlasten zijn dan lager, waardoor je meer kunt lenen.
Oud vs. nieuw leenstelsel: 15 of 35 jaar looptijd
De periode waarin je je studieschuld aflost, verschilt per leenstelsel:
- Heb je vóór 1 september 2015 je studieschuld opgebouwd? Dan geldt het oude leenstelsel en los je je schuld in 15 jaar af.
- Heb je ná 1 september 2015 geleend? Dan val je onder het nieuwe leenstelsel en mag je de schuld over 35 jaar aflossen.
Een langere looptijd betekent meestal lagere maandlasten, en dus minder impact op je maximale hypotheek.
Wat bepaalt je maandlasten?
Je maandlasten voor de studieschuld hangen af van:
- Het bedrag dat je nog open hebt staan bij DUO.
- Het rentepercentage op je studieschuld — dit staat bij DUO steeds voor 5 jaar vast.
- Je gekozen terugbetaalregeling (normaal of draagkrachtregeling).
Hoe lager deze maandlast, hoe meer ruimte je overhoudt voor hypotheeklasten.
Hoeveel minder kun je lenen met een studieschuld?
Een belangrijke vraag: hoeveel scheelt het nu concreet als je een studieschuld hebt?
Hieronder een voorbeeldberekening voor 2025.
Voorbeeldberekening 2025: met en zonder studieschuld
Situatie:
- Starter met bruto jaarinkomen: € 40.000
- Hypotheekrente: 3,5% (10 jaar vast)
- Looptijd hypotheek: 30 jaar
- Studieschuld: € 20.000
| Situatie | Maximale hypotheek |
|---|---|
| Zonder studieschuld | € 199.000 |
| Studieschuld 35 jaar (rente 2,57%, maandlast € 76) | € 178.000 |
| Studieschuld 15 jaar (rente 2,21%, maandlast € 136) | € 161.000 |
Conclusie: een studieschuld van € 20.000 kan je maximale hypotheek met € 20.000 tot € 38.000 verlagen, afhankelijk van de looptijd en rente.
Wat is brutering en hoe werkt het?
Bij het berekenen van je maximale hypotheek worden je maandlasten voor de studieschuld omgerekend naar een bruto maandlast. Dit heet brutering.
Waarom? Omdat hypotheeklasten ook bruto worden beoordeeld. Zo vergelijken banken appels met appels.
Concreet voorbeeld: stel je betaalt € 100 per maand aan je studieschuld en je hypotheekrente is 3,5%. Volgens de bruteringstabel (zie hieronder) wordt dit vermenigvuldigd met een factor van 1,20. In de hypotheekberekening telt je studieschuld dan mee als € 120 bruto maandlast.
| Hypotheekrente | Opslag (brutering) |
|---|---|
| Tot 2% | 1,05 |
| 2% – 3% | 1,10 |
| 3% – 4% | 1,20 |
| 4% – 5% | 1,25 |
| 5% en hoger | 1,30 tot 1,40 |
Hoe hoger je hypotheekrente, hoe groter het effect van de brutering.
Aanloopfase en draagkrachtregeling: waar let de bank op?
- Aanloopfase: als je nog in de eerste 2 jaar na je afstuderen zit, hoef je nog niets terug te betalen. Toch rekent de bank met het standaard maandbedrag dat je straks wél moet betalen.
Voorbeeld: stel bij jouw studieschuld hoort straks een standaard maandlast van € 90. De bank rekent dan met dit bedrag, ook al betaal je op dit moment nog niets. - Draagkrachtregeling: als je nu minder betaalt door een tijdelijke regeling op basis van je inkomen, kijkt de bank ook naar het normale maandbedrag dat bij je schuld hoort — dus niet naar je verlaagde aflossing.
Kortom: de bank kijkt altijd naar wat je uiteindelijk wél moet betalen, niet naar tijdelijke uitzonderingen.
Moet je je studieschuld melden bij je hypotheekaanvraag?
Het is verplicht om je studieschuld op te geven bij een hypotheekaanvraag. Verzwijgen is niet alleen onverstandig, het wordt ook gezien als fraude.
Wettelijke verplichting en risico’s bij verzwijgen
Een studieschuld staat weliswaar niet bij het BKR geregistreerd, maar banken vragen standaard naar je schuld én kunnen — met jouw toestemming — gegevens opvragen bij DUO.
Gevolgen van verzwijgen:
- Je hypotheekaanvraag kan worden geweigerd.
- Als de schuld later aan het licht komt, kan je recht op Nationale Hypotheek Garantie (NHG) vervallen.
- Je loopt het risico op financiële problemen doordat je totale lasten te hoog uitvallen.
Invloed op NHG en hypotheekaanvraag
De NHG is er juist om kopers te beschermen tegen betalingsproblemen. Als je een studieschuld verzwijgt, voldoe je niet aan de NHG-voorwaarden. Bij verkoop van je huis met restschuld kun je dan je recht op bescherming verliezen.
Het advies is dus simpel: altijd eerlijk melden. Banken zijn er niet op uit om je aanvraag te dwarsbomen — ze willen vooral zorgen dat je een hypotheek krijgt die je ook écht kunt dragen.
Maximale hypotheek berekenen?
Vind de laagste rente voor jouw situatie. Of je nu je eerste woning wil kopen, toe bent aan de volgende stap, overwaarde wilt opnemen of oversluiten met de laagste maandlasten
Slim omgaan met je studieschuld: tips voor een hogere hypotheek
Een studieschuld betekent niet automatisch dat je geen huis kunt kopen. Met een paar slimme keuzes kun je je kansen op een hypotheek vergroten — of zelfs je leencapaciteit verhogen. Hieronder lees je waar je op kunt letten.
Wanneer is extra aflossen slim?
Extra aflossen op je studieschuld klinkt aantrekkelijk: minder schuld betekent minder maandlasten, en dus meer ruimte voor je hypotheek. Maar let op: het is niet altijd verstandig om vlak vóór je hypotheekaanvraag een flinke aflossing te doen.
Houd hier rekening mee:
- Banken kijken naar het maandbedrag dat je op dat moment betaalt aan DUO.
- Pas als je DUO om een nieuwe berekening vraagt (na extra aflossing), wordt je lagere maandlast meegenomen in de hypotheekberekening.
Praktisch voorbeeld:
Stel je lost vlak vóór de aanvraag € 5.000 extra af, maar laat je maandbedrag bij DUO niet aanpassen. Dan telt de bank nog steeds je oude, hogere maandlast mee.
Als je extra wilt aflossen, doe dit dan op tijd — en vraag daarna een nieuw maandbedrag op bij DUO, zodat de bank het actuele bedrag kan meenemen.
Hulp van ouders of werkgever benutten
Er zijn steeds meer manieren om hulp te krijgen bij het versneld aflossen van je studieschuld.
Hulp van ouders:
- Ouders mogen onder voorwaarden een belastingvrije schenking doen.
- Dit kun je gebruiken om je studieschuld (deels) af te lossen.
Let op: Het is slim om vooraf te berekenen of het aflossen meer oplevert dan bijvoorbeeld het gebruiken van de schenking voor aankoopkosten of verduurzaming van de woning.
Hulp via je werkgever:
- Bij steeds meer werkgevers kun je je individueel keuzebudget (IKB) inzetten om je studieschuld af te lossen.
- Dit kan fiscaal voordelig zijn, omdat je hierover geen loonbelasting betaalt.
Maar: Als je daardoor tijdelijk een lager belastbaar inkomen hebt, kan dit weer invloed hebben op je maximale hypotheek. Overleg dus goed met je adviseur.
Hoe beïnvloedt je IKB-budget je hypotheekkans?
Als je je IKB-budget inzet voor het aflossen van je studieschuld:
- Voordeel: lagere studieschuld → lagere maandlast → mogelijk hogere hypotheek.
- Nadeel: lager belastbaar inkomen → mogelijk lager hypotheekinkomen.
Samenvattend: Gebruik je IKB slim en overleg altijd met een hypotheekadviseur of dit in jouw geval gunstig uitpakt.
Veelgestelde vragen over hypotheek en studieschuld
Zit je nog in de aanloopfase van je studieschuld en betaal je op dit moment niets? Dan kijkt de bank toch naar het standaard maandbedrag dat je uiteindelijk wél moet gaan betalen. Hierdoor wordt je maximale hypotheek nu al verlaagd, ook al heb je nu nog geen aflossing.
Ja. Als je samen met je partner een hypotheek aanvraagt, wordt ook gekeken naar zijn of haar studieschuld en de bijbehorende maandlasten. Beide schulden tellen mee in de berekening van jullie gezamenlijke leencapaciteit.
Niet per se. Als je je studieschuld volledig aflost én dit laat verwerken bij DUO, valt de maandlast weg en kun je meer lenen. Maar soms levert een (gedeeltelijke) aflossing niet méér hypotheek op dan het bedrag dat je extra aflost. Laat je hierover goed adviseren.
Het rentepercentage van je studieschuld wordt elke 5 jaar door DUO vastgesteld. Voor het nieuwe leenstelsel (35 jaar) ligt de rente in 2025 rond de 2,57%. Voor het oude leenstelsel (15 jaar) is dit in 2025 ongeveer 2,21%.
Heb je op dit moment nog een rente van 0% of een lager percentage? Dan blijft die rente gelden tot je volgende renteherziening.
De bank vraagt je actuele maandlast op bij DUO. Daarna wordt deze maandlast ‘bruto gemaakt’ via de bruteringstabel, zodat deze vergelijkbaar is met je bruto hypotheeklasten. Dit bruto bedrag wordt vervolgens afgetrokken van het maximale bedrag dat je aan hypotheeklasten mag hebben volgens de Nibud-normen.
Conclusie: zo vergroot je je kansen op een hypotheek
Een studieschuld hoeft geen showstopper te zijn als je een huis wilt kopen.
Belangrijkste tips op een rij:
- Geef je studieschuld altijd eerlijk op.
- Controleer op tijd je maandlast bij DUO.
- Overweeg om (gedeeltelijk) extra af te lossen — maar alleen als dit voordelig uitpakt.
- Vraag bij extra aflossing altijd een nieuwe berekening op.
- Check of hulp van ouders of werkgever je kan helpen.
- Laat je goed adviseren over jouw persoonlijke situatie.
Zo weet je precies waar je aan toe bent — én kun je met een gerust hart je droomhuis gaan zoeken.
Maximale hypotheek berekenen?
Vind de laagste rente voor jouw situatie. Of je nu je eerste woning wil kopen, toe bent aan de volgende stap, overwaarde wilt opnemen of oversluiten met de laagste maandlasten