Sta je aan het begin van je woningjacht? Dan komt al snel een grote keuze op tafel: ga je voor nieuwbouw of toch voor bestaande bouw?
Nieuwbouw is vaak energiezuinig en vraagt de eerste jaren weinig onderhoud. Maar je koopt meestal “op papier”, moet vaak langer wachten op de oplevering en kunt te maken krijgen met dubbele lasten.
Bestaande bouw kun je bezichtigen, je kunt vaak sneller verhuizen en je hebt veel keuze in locatie. Tegelijk betaal je meestal kosten koper en kunnen onderhoud en verduurzaming extra geld kosten.
In dit artikel vind je de belangrijkste verschillen, de financiële gevolgen (inclusief hypotheek), en een keuzehulp om te bepalen wat in jouw situatie logisch is.
In het kort
Nieuwbouw: vaak energiezuinig, weinig onderhoud, vaste prijs, maar langere wachttijd en vaker dubbele lasten.
Bestaande bouw: vaak sneller verhuizen en meer keuze in locatie, maar meestal kosten koper en vaker hogere onderhouds- en energiekosten.
Hypotheek werkt anders bij nieuwbouw: je betaalt in fases via een bouwdepot en je lasten veranderen tijdens de bouw.
De beste keuze hangt vooral af van: tijd (haast of niet), eigen geld, risico’s/dubbele lasten en hoeveel je wilt verbouwen of kiezen.
Er is geen ‘beste’ optie voor iedereen: wat financieel slim is voor jou, hangt sterk af van jouw situatie en plannen.
Maximale hypotheek berekenen?
Vind de laagste rente voor jouw situatie. Of je nu je eerste woning wil kopen, toe bent aan de volgende stap, overwaarde wilt opnemen of oversluiten met de laagste maandlasten
Inhoudsopgave
Wat is het verschil tussen nieuwbouw en bestaande bouw?
Het belangrijkste verschil zit in wanneer en hoe de woning is gebouwd (en dat heeft direct gevolgen voor kosten, zekerheid en je hypotheek).
Nieuwbouw
Een woning die nog gebouwd moet worden of net is opgeleverd. Jij bent de eerste bewoner. Vaak koop je het huis terwijl het nog niet af is, op basis van tekeningen en plattegronden. Tijdens de bouw kun je keuzes maken, zoals extra stopcontacten, een uitbouw of een andere badkamer. De woning voldoet aan de nieuwste bouweisen en is daardoor meestal goed geïsoleerd en energiezuinig.
Bestaande bouw
Een huis dat al eerder bewoond is. Je kunt het huis bezichtigen, ziet meteen de staat van onderhoud en weet hoe de buurt eruitziet. De overdracht volgt meestal binnen een paar maanden, waardoor je sneller kunt verhuizen.
Dit verschil lijkt simpel, maar werkt door in bijna alles: van onderhandelen over de prijs tot het moment waarop je hypotheeklasten starten. Daarom is het handig om de verschillen naast elkaar te zetten.
In de volgende sectie zie je in één oogopslag hoe nieuwbouw en bestaande bouw zich tot elkaar verhouden.
Nieuwbouw vs bestaande bouw: de belangrijkste verschillen
| Onderwerp | Nieuwbouw | Bestaande bouw |
|---|---|---|
| Aankoopprijs | Meestal een vaste prijs. Onderhandelen is niet mogelijk. | Vraagprijs; vaak ruimte om te onderhandelen. |
| Kosten koper | Geen kosten koper. Je koopt vrij op naam (v.o.n.). | Wel kosten koper, zoals overdrachtsbelasting, taxatie en notaris. |
| Energielabel | Vaak zeer gunstig (A of hoger) door moderne isolatie en installaties. | Wisselend; oudere woningen hebben vaak een lager energielabel. |
| Onderhoud | De eerste jaren nauwelijks onderhoudskosten. | Meer onderhoud, afhankelijk van leeftijd en staat van het huis. |
| Moment van betalen hypotheek | Je betaalt al tijdens de bouw via een bouwdepot. | Je betaalt pas vanaf de sleuteloverdracht. |
| Dubbele lasten | Komt vaak voor, soms langdurig. | Meestal kort of helemaal niet. |
| Wachttijd | Oplevering vaak na 1 tot 1,5 jaar. | Verhuizen meestal binnen enkele maanden. |
| Keuzevrijheid | Veel keuzes in indeling en afwerking (meerwerk). | Indeling ligt vast, aanpassen betekent verbouwen. |
Deze verschillen maken duidelijk dat de keuze niet alleen draait om nieuw of oud, maar vooral om tijd, geld en zekerheid. Daarom is het handig om daarna per woningtype te kijken naar de specifieke voor- en nadelen.
In de volgende sectie zoomen we eerst in op nieuwbouw.
De voor- en nadelen van nieuwbouw
Nieuwbouw voelt voor veel mensen als een frisse start: alles is nieuw, energiezuinig en nog helemaal naar jouw smaak te maken. Tegelijk vraagt een nieuwbouwwoning om geduld en financiële voorbereiding. Dit zijn de belangrijkste punten om mee te nemen.
Voordelen van nieuwbouw
- Weinig onderhoud in het begin: Alles is nieuw. Je hoeft de eerste jaren meestal geen geld te reserveren voor groot onderhoud, zoals schilderwerk of het vervangen van installaties.
- Energiezuinig wonen: Nieuwbouwwoningen voldoen aan de nieuwste eisen. Ze zijn goed geïsoleerd en vaak uitgerust met een warmtepomp en zonnepanelen. Dat merk je direct in je energierekening.
- Alles naar jouw smaak: Van de keuken en badkamer tot extra stopcontacten: je kunt veel zelf bepalen zonder te verbouwen.
- Vaste koopprijs: De prijs staat vast. Je hoeft niet te onderhandelen of te overbieden.
- Geen kosten koper: Je koopt vrij op naam. Dat scheelt onder andere overdrachtsbelasting.
Nadelen van nieuwbouw
- Lange wachttijd: Tussen koop en oplevering zit vaak 1 tot 1,5 jaar. Soms zelfs langer.
- Dubbele lasten: Heb je al een woning? Dan betaal je vaak al hypotheeklasten voor je nieuwbouwhuis, terwijl je ook nog woont in je huidige huis.
- Kopen op basis van tekeningen: Je kunt het huis vooraf niet echt bekijken. Je maakt keuzes zonder precies te weten hoe het straks voelt.
- Extra kosten door meerwerk: Een luxere keuken, extra stopcontacten of een uitbouw lopen snel op.
- Veel keuzes, weinig ervaring: Je moet in korte tijd veel beslissingen nemen. Dat kan keuzestress geven.
Maximale hypotheek berekenen?
Vind de laagste rente voor jouw situatie. Of je nu je eerste woning wil kopen, toe bent aan de volgende stap, overwaarde wilt opnemen of oversluiten met de laagste maandlasten
De voor- en nadelen van bestaande bouw
Bestaande bouw is voor veel huizenkopers de meest bekende optie. Je ziet wat je koopt, weet hoe de buurt eruitziet en kunt vaak snel verhuizen. Tegelijk krijg je ook te maken met onderhoud, energiekosten en extra kosten bij de aankoop.
Voordelen van bestaande bouw
- Meer aanbod en meer locaties: Het grootste deel van de woningmarkt bestaat uit bestaande bouw. Daardoor heb je meer keuze in type woning én locatie.
- Sneller verhuizen: Tussen het tekenen van het koopcontract en de sleuteloverdracht zitten vaak maar een paar maanden.
- Je weet wat je koopt: Je kunt het huis bezichtigen en ziet direct de staat van onderhoud, de indeling en de afwerking.
- Ingerichte buurt: De wijk is af. Je weet hoe de omgeving is, welke voorzieningen er zijn en of je prettig woont.
- Onderhandelingsruimte: In veel gevallen kun je onderhandelen over de prijs en voorwaarden.
- Overnemen van spullen: Soms kun je zaken als vloeren, gordijnen of apparatuur overnemen. Dat kan schelen in kosten.
Nadelen van bestaande bouw
- Kosten koper: Je betaalt onder andere overdrachtsbelasting, notariskosten en vaak taxatiekosten. Dit geld moet je zelf inbrengen.
- Meer onderhoudskosten: Zeker bij oudere woningen kun je te maken krijgen met achterstallig onderhoud of onverwachte reparaties.
- Minder energiezuinig: Veel bestaande woningen hebben een lager energielabel, wat zorgt voor hogere energielasten.
- Verbouwen als het niet jouw smaak is: Wil je een andere keuken, badkamer of indeling? Dan krijg je te maken met verbouwkosten en extra regelwerk.
- Beperkingen in indeling: Grote aanpassingen zijn vaak mogelijk, maar brengen snel hoge kosten met zich mee.
Bestaande bouw biedt snelheid en zekerheid, maar vraagt vaak meer eigen geld en onderhoud. Wat dit verschil betekent voor je hypotheek en maandlasten, bekijken we in de volgende sectie.
Wat betekent dit voor je hypotheek?
De keuze tussen nieuwbouw en bestaande bouw heeft grote invloed op hoe je hypotheek werkt en wanneer je gaat betalen. Vooral bij nieuwbouw zit dat net even anders dan veel mensen verwachten.
Wanneer ga je hypotheek betalen bij nieuwbouw?
Bij een nieuwbouwwoning betaal je de koopprijs niet in één keer. De hypotheek wordt ondergebracht in een bouwdepot. Vanuit dat depot betaalt de bank de aannemer stap voor stap, naarmate de bouw vordert.
Dat heeft twee gevolgen:
- Je betaalt rente en aflossing over het deel van de hypotheek dat al is opgenomen.
- Over het geld dat nog in het bouwdepot zit, ontvang je depotrente. Die verlaagt je maandlasten tijdelijk.
Tijdens de bouw worden je maandlasten dus langzaam hoger: er wordt steeds meer geld uit het bouwdepot gehaald en je ontvangt steeds minder depotrente terug.
Bij bestaande bouw werkt dit eenvoudiger. Je betaalt de hypotheek pas vanaf de sleuteloverdracht, wanneer je ook echt in de woning kunt wonen.
Dubbele lasten bij nieuwbouw: hoe werkt dat?
Heb je al een koopwoning of betaal je huur? Dan krijg je bij nieuwbouw vaak te maken met dubbele lasten. Je betaalt dan:
- de hypotheek (of huur) van je huidige woning
- de hypotheeklasten voor je nieuwbouwwoning.
Voorbeeld:
Je woont nog in je huidige huis en start met de bouw van je nieuwbouwwoning. De bouw duurt 14 maanden. In die periode betaal je al rente en aflossing voor je nieuwe huis, terwijl je ook nog maandlasten hebt voor je huidige woning. Die dubbele lasten kunnen flink oplopen.
Wil je de overwaarde van je huidige woning gebruiken voordat die verkocht is? Dan heb je vaak een overbruggingshypotheek nodig. Daarmee kun je tijdelijk drie lasten hebben: je oude hypotheek, je nieuwe hypotheek én de rente over het overbruggingskrediet.
Kun je meer lenen bij nieuwbouw?
Nieuwbouwwoningen zijn meestal energiezuinig. Dat kan een voordeel zijn voor je hypotheek. Voor woningen met een goed energielabel mag je vaak extra lenen, bijvoorbeeld voor energiebesparende voorzieningen.
Ook bij bestaande bouw kun je extra lenen als je gaat verduurzamen, maar bij nieuwbouw is dit vaak al standaard meegenomen. Het loont daarom om dit vroeg te bespreken, zodat je niet later opnieuw een lening hoeft af te sluiten.
De hypotheek bij nieuwbouw is dus complexer dan bij bestaande bouw, maar met de juiste voorbereiding weet je precies waar je aan toe bent. In de volgende secties helpen we je bepalen welke keuze in jouw situatie logisch is.
Welke keuze past bij jouw situatie?
Er is geen standaardantwoord op de vraag of nieuwbouw of bestaande bouw beter is. De juiste keuze hangt vooral af van tijd, geld en hoe je met onzekerheid omgaat. Door je eigen situatie langs onderstaande punten te leggen, wordt de keuze vaak een stuk duidelijker.
Wanneer is nieuwbouw een logische keuze?
Nieuwbouw past vaak goed bij je als:
- Je geen haast hebt met verhuizen: Een langere wachttijd is voor jou geen probleem.
- Je lage energielasten belangrijk vindt: Je wilt profiteren van goede isolatie en moderne installaties.
- Je dubbele lasten kunt opvangen: Je hebt voldoende financiële ruimte tijdens de bouwfase.
- Je weinig onderhoud wilt: Je zit niet te wachten op verbouwingen of onverwachte reparaties.
- Je graag zelf keuzes maakt: Je vindt het leuk om mee te beslissen over indeling en afwerking.
Voor veel mensen voelt nieuwbouw als investeren in comfort en voorspelbaarheid op de lange termijn, met name ná oplevering.
Wanneer past bestaande bouw beter bij jou?
Bestaande bouw is vaak een betere match als:
- Je snel duidelijkheid en zekerheid wilt: Je wilt weten wat je koopt en wanneer je kunt verhuizen.
- Je een specifieke buurt of woning zoekt: In bestaande wijken is het aanbod meestal groter.
- Je dubbele lasten wilt beperken: De financiële overlap is vaak korter en beter te plannen.
- Je verbouwen geen probleem vindt: Of het zelfs ziet als een manier om waarde toe te voegen.
- Je liever vooraf alles ziet en beoordeelt: De woning, de staat van onderhoud en de omgeving.
Bestaande bouw vraagt vaak meer aandacht voor onderhoud en verduurzaming, maar biedt snelheid en duidelijkheid vanaf het begin.
Samengevat:
| Jouw situatie | Nieuwbouw | Bestaande bouw |
|---|---|---|
| Tijd | Je kunt wachten op oplevering | Je wilt snel verhuizen |
| Energie & duurzaamheid | Lage energielasten zijn belangrijk | Je accepteert hogere energielasten of wilt zelf verduurzamen |
| Financiële ruimte | Je kunt dubbele lasten opvangen | Je wilt dubbele lasten beperken |
| Onderhoud | Je wilt weinig onderhoud in de eerste jaren | Je vindt onderhoud of verbouwen geen probleem |
| Keuzevrijheid | Je wilt alles zelf bepalen | Je neemt de woning zoals die is |
| Zekerheid vooraf | Je accepteert kopen op tekeningen | Je wilt vooraf bezichtigen |
| Locatie | Je staat open voor nieuwbouwwijken | Je zoekt een specifieke bestaande buurt |
Conclusie
De keuze tussen nieuwbouw en bestaande bouw draait uiteindelijk niet om wat “beter” is, maar om wat beter bij jou past. Nieuwbouw biedt comfort, duurzaamheid en weinig onderhoud, maar vraagt geduld en financiële ruimte tijdens de bouw. Bestaande bouw geeft snelheid, zekerheid en veel keuze in locatie, met vaak meer aandacht voor onderhoud en verduurzaming.
Door vooraf goed te kijken naar je financiële situatie, je woonwensen en hoe flexibel je bent in tijd en risico, wordt de juiste keuze meestal vanzelf duidelijk. Zeker omdat de verschillen ook doorwerken in je hypotheek en maandlasten, loont het om hier niet te snel overheen te stappen.
Twijfel je nog of wil je weten wat deze keuze concreet betekent voor jouw mogelijkheden? Dan helpt het om jouw situatie eens rustig door te rekenen en te bespreken. Zo weet je zeker dat je straks niet alleen fijn woont, maar ook financieel comfortabel.
Maximale hypotheek berekenen?
Vind de laagste rente voor jouw situatie. Of je nu je eerste woning wil kopen, toe bent aan de volgende stap, overwaarde wilt opnemen of oversluiten met de laagste maandlasten